همانطرو که در مقالات قبل بیان شد مراحل شستشوی فرش در قالیشویی ها شامل:
- خاک گیری
- تثبیت رنگ فرش
- لکه برداری از فرش
- شستشو، ابکشی
- خشک کردن
و در نهایت بسته بندی می باشد.
یکی از این مراحل لکه برداری است و در حقیقت باید قبل از شستشوی فرش، که های فرش از بین بروند زیرا هر لکه بسته به نوع آن نحوه پاک کردن مخصوص خود را دارد. شستشوی فرش بدون پاک کردن لکه ممکن است سبب تثبیت لکه بر روی آن فرش گردد.
اولین قدم در لکه برداری، تشخیص نوع لکه است. در قالیشویی ها اولین قدم در مرحله لکه براری از فرش تشخیص نوع لکه می باشد. پس از تشخیص نوع لکه، کارشناسان با توجه به نوع فرش دستباف با ماشینی و همچنین قدمت فرش نو یا کهنه بودن آن حلال مناسب لکه را انتخاب می نمایند. بدیهی است حلال انتخاب شده باید به گونه ای باشد که به الیاف فرش آسیب نرساند.
هر چند قالیشویی ها امکان پاک کردن لکه از روی فرش را دارند، اما پیشنهاد می گردد به محض به وجود آمدن لکه بر روی فرش اقدامات لازم را انجام دهید تا بر اثر مرور زمان لکه بر روی فرش تثبیت نگردد. برخی از این اقدامات به شرح ذیل می باشند:
هر کدام از لکه ها را که قابل برداشتن است، به وسیله قاشق بردارید، محلولی از سرکه سفید، شامپوی فرش و آب ولرم را تهیه کرده و در محل لکه بریزید.
از جمله لکه ها، پاک کردن لکه لوازم آرایش از فرش است. پارچه سفید و تمیزی که به تینر آغشته شده است بر روی محل لکه قرار داده و مالش دهید، محلولی از شامپوی فرش و آب ولرم تهیه نمایید.
پارچه سفید و تمیزی که اغشته به محلول شامپوی فرش و آب ولرم می باشد بر روی محل لکه قرار دهدی. محل لکه را طوری مالش دهید که مواد لکه زا به طور کامل در محلول حل شوند. با یک پارچه سفید و خشک محل لکه را به طور کامل مالش دهید تا اثرات لکه و آب حاوی آن به خوبی پاک شده و جمع گردد.
شناسایی لکه ها قبل از شستشو
همانطور که اشاره شد شناسایی نوع لکه در هنگام لکه برداری از فرش امری الزامی است. معمولا افراد منزل نوع لکه فرش را می دانند. پیشنهاد می گردد هنگام سپردن فرش ها به قالیشویی کارشناسان را از نوع لکه فرش با خبر نمایید تا بتوانند به داشتن اطلاعات کافی به بهترین حالت ممکن به لکه زدایی به فرش شما بپردازند.
شناسایی لکه های معمولا کار دشواری نیست و از روی رنگ، غلظت و ماندگاری آن قابل تشخیص می باشد. برای مثال لکه حاصل از چای بر روی فرش، لکه زرد رنگی است که اگر همان موقع برطرف نگردد ممکن باعث زرد شدن فرش برای همیشه شود.
لکه های چربی بعد از گذشت زمان بر روی فرش خشک می شوند و سبب چسبیدن پرزهای فرش و زرد شدن ریشه فرش آن ها می گردند.
لکه های ناشی از سوختگی که کاملا مشخص و قابل تشخیص هستند و معمولا بصورت نقاط سیاه و قهوه ای هستند که بصورت تکه ای بر روی فرش ایجاد شده اند.
لکه های پروتئینی مانند لکه های ناشی از تخم مرغ، خون و… حالتی چسبنده و لجز برروی فرش ایجاد می نمایند.
بهترین مواد شوینده مناسب برای لکه ها
در واقع هیچ قانون طلایی برای تمیز کردن فرش ها وجود ندارد. لکه ها و نقاط مختلف به روش ها و تکنیک های مختلفی واکنش نشان می دهند،
بنابراین یکی از مهم ترین جنبه های تمیز کردن فرش، تعیین نوع لکه است که با آن سر و کار دارید و راه حل های مناسب برای این مشکل خاص را بدانید. به همین دلیل نمی توان بهترین پودر قالیشویی مناسب برای لکه های فرش تعریف نمود. هر لکه با توجه به ماهیت خود نیاز به شوینده و حلال مرتبط با خود را دارد. معمولا برای پاک نمودن لکه های طبیعی بر روی فرش مانند لکه های ناشی از میوه هایی مانند توت، گیلاس و… که بر پایه اب هستند می توان از محلول اب گرم و سرکه سفید استفاده نمود.
مواد شوینده برای لکه های جوهر
بهترین شوینده برای لکه های جوهر، ماست می باشد. با ریختن ماست بر روی لکه جوهر و حل نمودن ماست با جوهر و با برداشتن آن به کمک یک قاشق از روی فرش می توانید با خیال راحت از شر لکه جوهر رها شوید.
لکه های قهوه را چه کنیم ؟
برای پاک شدن از لکه های مانند قهوه که معمولا به سادگی با اب و محلول های شوینده رایج در بازار از بین نمی روند می توانید از محلول اب و نوشابه استفاده نمایید.
بعضی ها فکر میکنند لکه قهوه مانند پاک کردن لکه خون از فرش است ولی اینطور نیست.
یکی دیگر از انواع شوینده های و حلال ها برای پاک کردن لکه های گلیسرین می باشد. معمولا از گلیسرین برای پاک کردن لکه های تنباکو و نیکوتین استفاده می شود. با ریختن گلیسیرین بر روی لکه به مدت نیم ساعت و سپس شستن آن می توانید لکه های ناشی از سیاهی تنباکو یا سیگار را پاک نمایید.
از بین بردن برخی از لکه های محلول در آب مثل قهوه و پاک کردن لک چای دشوارتر هستند زیرا گرمای مایع به بافت فرش ارتباط دارد. این مواد اغلب بعد از تمیز کردن، لکه بر جای می گذارند. هنگامی که محصولات قابل حل در آب حل شوند، این لکه های طبیعی و آلی با یک عامل اکسید کننده از بین می روند.
به عنوان مثال آب نیمه گرم و مقداری پودر لباس شویی و اسفنج می تواند این نوع لکه ها را از روی فرش خانه شما پاک کند اما اگر لکه ها مجدد باقی ماند از آب اکسیژنه ۵ درصد و کمی آب لکه زدایی را ادامه دهید تا کامل پاک شود و سپس با دستمال محل را خشک کنید و مالش دهید.
برطرف کردن لکه های دوده
لکه دوده را نیز می توانید با ریختن نمک بر روی ان و جارو برقی کشیدن ان از روی فرش تمیز نمایید.
پاک کننده های پروتئین یا آنزیم برای تمیز کردن لکه های سرسخت پروتیینی مثل تخم مرغ، خون، مدفوع یا استفراغ، کارآمد هستند. این محصولات آنزیمی تا زمانی که روش تولید کننده را دنبال می کنید خوب کار می کنند. به عنوان محلول پاک کننده لکه خون و تخم مرغ می توانید از محلول آب نیمه گرم، نمک، صابون و سرکه سفید استفاده کنید.