احتمالا دارکشی فرش دستباف به گوشتان خورده است ولی نمی دانید که این اصطلاع به چه معناست.
دارکشی فرش به این منظور انجام می شود که فرش دستباف بسیار ظریف است و باید با مراعات رفتار شود و اگر با رماعات با آن رفتار نکنیم دچار کجی و کاستی می شود. برای رفع این مشکل دارکشی فرش را انجام می دهند. در حقیقت، دارکشی فرش عملی است که برای رفع کجی های کوچک و سایر موارد مشابه که به صورت فرورفتگی و یا برآمدگی یا سرک در کناره های فرش دیده می شود. عمل دارکشی در مورد رفع کجی های کوچک موثر است و با رفوگری فرش قطعا فرش دارد. در مورد کجی های بزرگ موثر نیست و معمولا فرش دارکشی شده پس از چند سال به حالت اولیه باز می گردد.
کجی فرش به چه معناست؟
مجی یا سره داشتن فرش به حالتی گفته می شود که خط های راست فرش که حاشیه ها و لبه های فرش را تشکیل می دهند نامنظم بوده و حالت موجی، قوسی و یا پایین و بالا داشته باشد.
چند نمونه از دلایل که ایجاد کجی می کند:
- معیوب بودن دستگاه قالی بافی
- عدم دقت در حین بافت
- عدم دقت در حین چله کشی
- ناصاف بودن سطح محل دستگاه بافندگی
- عدم هماهنگی در شانه زدن
- استفاده از مواد اولیه نامرغوب
- شانه نزدن بافنده به مقدار لازم و چله کشی نامناسب
دارکشی از خدمات قالیشویی است؟
فرش های دست بافت یکی از ارزشمند ترین آثار دستی محصوب می شوند. هر چند این فرش ها قدیمی، به ارث رسیده از پدربزرگ یا مادربزرگ یا جدید باشند همگی فرش دست بافت هستند و به توجه و مراقبت نیاز دارند. بنابراین می توان با بهره گرفتن از انواع خدمات قالیشویی به کیفیت و عمر فرش دستباف کمک نمود. اصولا قالیشویی های مجاز علاوه بر خدماتی مانند ریشه بافی، رنگ برداری، شیرازه دوزی، اعلاشویی، خدماتی مانند دارکشی را نیز در خصوص فرش های دستباف ارائه می دهند. کارخانه قالیشویی نوید باران با داشتن کادری مجرب آماده ارائه خدمات دارکشی فرش های دستباف شما عزیزان می باشد.
انواع روش های دارکشی فرش
در ایران این عمل با روش های مختلف سنتی و نیمه صنعتی به صورت کارگاهی بر روی فرش انجام می شود. از انواع روش های دارکشی داریم:
- دارکشی لولایی
- دارکشی پرسی
- دارکشی قلابکشی
دارکشی لولایی
یک روش دارکشی سنتی-کارگاهی است. در این روش فرش روی الوارهایی که کناز هم چیده می شود، میخکوب شده، با کشیده شدن اشکالات آن برطرف می شود هر دستگاه دارکشی از دو سری الوار است که یکی از آن ها ثابت و دیگری با کمک چندین لولای فلزی می تواند حول صفحه ثابت چرخش کند.
دارکشی پرسی
همانند دیگر روش ها، هدف مستقیم و موازی کردن فرش میباشد و همچون دیگر روش ها دو پارامتر اصلی یعنی نگهداشتن و کشیدن فرش محور اصلی کار قرار گرفته است. در این روش از میخ و تخته جهت ثابت نمودن قالی استفاده نمی شود و دستگاه کاملا فلزی است و روی پایه هایی قرار گرفته که قابل تنظیم می باشند (در این روش، عمل دارکشی برخلاف دیگر روش های ایستاده انجام میگیرد بنابراین پایه های دستگاه به نحوی طراحی شده اند که دارکشی بتواند متناسب با قد خود ارتفاع دستگاه را تنظیم تا صدمات ناشی از خم شدن و خستگی کار را کمتر نماید.)
دارکشی قلاب کشی
همچون دیگر روش ها ابتدا طول و عرض فرش در چند نظقه اندازه گیری می شود تا مقدار کجی و ناحیه آن مشخص شود (سپس اگر فرش دارای سرچله باشد سرچله ها را دسته دسته کرده حدوداً هر هفت چله یک دسته را تشکیل می دهد) و از این به بعد به دو روش عمل می شود:
اول اینکه دسته ها را یکی در میان برگردانده و روی خواب فرش قرار داده و سپس میلگرد فلزی به نام سیخو را بین آن ها قرار داده و دسته های زوج و فرد متوالی را روی سیخ و گره میزنند.
در روش دوم ابتدا دسته های زوج و فرد را گرده شده (میبایست ارتفاع گره ها یکسان باشد) سپس سیخو را از بین آن ها عبور می دهند (برای اینکه ارتفاع گره ها یکسان بشود دارکشی انگشت خود را بین دسته ها قرار داده و حلقه های ایجاد می نماید به اندازه های که سیخو به راحتی از میان آن ها عبور کند)
آیا فقط فرش های دستباف نیاز به دارکشی دارند؟
دارکشی فرش یکی ار مراحل فرآوری فرش دستباف پس از تولید و شستشو، جهت رفع عیوب ابعادی آن می باشد. از این رو عملیات دارکشی فقط مخصوص فرش های دستباف می باشد و فرش های ماشینی نیازی به دارکشی ندارند.